Protestantse Gemeente Het Vierkant

Kerk Sijbekarspel

Deze kerk dateert in oorsprong waarschijnlijk uit de twaalfde eeuw.
Het was een kerkzaal gebouwd in de richting oost-west, met aan de oostkant achter de preekstoel een iets langer en smaller koor.
De muren werden opgetrokken van tufsteen. Tufsteen werd ter plaatse op maat gezaagd en de afvalstukken werden gebruikt als opvulsel tussen de buitenmuur en de spouwmuur. Waarschijnlijk zaten er romaanse venters in de kerk, zoals te zien zijn in sommige Friese kerkjes.
In de vijftiende eeuw werd er een bakstenen toren met spits voorgezet.
Rond 1547 was het dak aan een grondige vernieuwing toe. Men nam de gelegenheid te baat om de muren één meter hoger op te trekken om de huidige gotische ramen te kunnen plaatsen.
In het sluitstuk boven de preekstoel wordt het jaar 1547 aangegeven.

In de zeventiende eeuw vond een dominee dat het Mariabeeld met het kindje Jezus in haar armen niet in de kerk thuishoorde. In de plaats daarvan kwamen er koperen kaarsenkronen.
De handgesneden panelen van de preekstoel dateren ook uit die tijd. We zien in het voorste paneel het wapen van Sijbekarspel en in de andere panelen de wapens van Hoorn, Enkhuizen, Medemblik en Alkmaar.
De koperen doopboog en een klok zijn een geschenk van de gemeentesecretaris uit 1687.
In 1815 is het grootste deel van de kerk afgebroken vanwege de slechte staat, de achtermuur werd dichtgemetseld. Ook de toren begon gebreken te vertonen, als vervanging werd de huidige dakruiter geplaatst.

De klok werd in de jaren '40-'45 van de 20e eeuw op transport gezet naar Duitsland om daar omgesmolten te worden voor de oorlogsindustrie. De spoorwagon vol klokken werd echter in Groningen naar een onopvallende plaats gereden en overleefde dit avontuur.
Het uurwerk dateert nog uit de tijd dat het eenvoudiger was om er één wijzer aan te zetten, alleen voor de uren. ‘Niet zeuren over dat laatste kwartier.’

Het orgel dateert uit 1883. Het is gebouwd door Van Dam’s orgelmakers uit Leeuwarden. De oprichter van de orgelmakers-familie Lambertus van Dam werkte in de werkplaats van de beroemde Groningse orgelmaker Albertus Anthoni Hinsz. Hinsz bouwde o.a. de beroemde orgels in de Bovenkerk te Kampen en de Martinikerk te Bolsward. Lambertus van Dam vestigde zich in 1779 als zelfstandig orgelmaker in Leeuwarden. Het bedrijf ging door de jaren heen over van vader op zoons. Vier generaties "Van Dam" hebben tussen 1779 en 1926 door het gehele land ruim 250 nieuwe orgels afgeleverd. De firma Flentrop heeft het orgel gerestaureerd met als adviseur Jan Jongepier. In 1998 was de restauratie klaar en werd het historische Van Damorgel feestelijk in gebruik genomen. Het orgel heeft 13 stemmen en aangehangen pedaal.

In de jaren zestig van de twintigste eeuw is de kerk gerestaureerd.
Tegen de buitenmuren werden oude handgevormde steentjes gemetseld en de ingang werd verplaatst naar de westmuur onder de toren.
Ook de binnenkant werd gerestaureerd.
De muren werden weer opnieuw bepleisterd, het houtwerk geschilderd en er kwam een verplaatsbaar doophek uit Avenhorn.

Ina Broekhuizen-Slot:
Onder grote belangstelling werd op zondagmiddag 7 mei 2023 bij de kerk van Sijbekarspel het herplaatste beeld van een meisjeshoofd onthuld door Marijke Wijdenes. Zij stond rond 1970 model voor het beeldje dat werd gemaakt door beeldhouwster Marijke Visser uit Bergen.
Lange jaren stond het kunstwerk wat verscholen in de tuin bij de kerk.
Tijdens de renovatie in 2022 moest het verplaatst worden. Dat was de aanleiding om het beeld op te knappen en een nieuwe plek te geven.
Nu staat het goed zichtbaar bij de dikke boom en de picknicktafel. In de sokkel is een bordje bevestigd met informatie.

Mevrouw G. Mantel-Visser uit Sijbekarspel was in het bezit van gegevens over de herkomst van het beeld.
In een brief zette Jan Stapel destijds uiteen hoe en waarom dit kunstwerk is gemaakt en in de kerkentuin is geplaatst. Hij wilde daar graag een beeld neerzetten dat vreugde uitstraalt, want het evangelie is immers de blijde boodschap

De jonge en de oudere Marijke Wijdenes
na ruim vijftig jaar herenigd





 
terug